BÀI HỌC KINH DOANH: KINH DOANH KHÔNG CÓ VỐN?

[Case dành cho những bạn không có vốn kinh doanh]Hôm nay mưa buồn tiệm vắng khách, nhớ lại quá khứ và chia sẽ xíu cho anh em. Sơ lược về bản thân tí nhé. Tôi học chuyên ngành Marketing tại 1 trường ĐH của Úc. Sau khi xong ĐH ba má thôi thúc tôi tiếp tục làm hồ sơ học cao học tại nước ngoài, anh chị tôi đều du học với mơ ước định cư nên nhà tôi lo 2 đứa bên nước ngoài cũng vật vã rồi, nhưng gia đình tôi nói 1 câu thế này : “Vấn đề là bé thích học ở nước nào thôi, mọi người trong nhà vẫn cố gắng dè xẻn chi tiêu để lo cho bé học được”. Tôi cảm động rơi nước mắt mà vấn đề trong tôi là : TÔI LÀ 1 ĐỨA HỌC KHÔNG TỆ NHƯNG TÔI LƯỜI HỌC với lại TÔI CŨNG ĐI THÌ AI LO CHO BA MÁ LÚC TUỔI GIÀ ? . Ở trong MT quốc tế, các giảng viên đến từ khắp thế giới dạy tôi CÁCH LÀM CHỦ, CÁCH TỰ KINH DOANH, chẳng ai bảo “em hãy cố gắng học thật giỏi để vào Unilever, Ogilvy hay Densu” cả. Tôi chưa bao giờ trải qua 1 ngày cực khổ của đời sv, thậm chí là ở SG 6-7 năm tôi chưa biết đi xe buýt là thế naò, 1 bước là ra siêu thị chứ k đi chợ, trường đối diện nhà. (nói thế để đoạn sau các bạn biết vì tham tiền mà tôi thay đổi thế nào)
2 tháng trước khi kết thúc ĐH tôi đk học 1 khóa SEO(lúc đấy là giữa 2014) vì đơn giản tôi nghĩ mình học Marketing, mà trend bây h là digital marketing, nên mình rãnh thì đi học để phỏng vấn trót lọt hơn và có khi mình sẽ tự kinh doanh được 1 cái nhỏ nhỏ gì đó.
Thế là cắp đít đi học SEO, sau khi học ai cũng lên top Google, bán dc hàng, còn tôi vẫn long bong, hồi đó thấy TÚI XÁCH XUẤT KHẨU quá Hot, tôi SEO và thất bại rồi nhận ra : MÌNH PHẢI KIẾM 1 CÁI GÌ THẬT BÌNH THƯỜNG, THẬT MỚI, THẬT LẠ VÀ LÀM CHO NÓ HOT, mình phải TẠO RA TREND CHỨ ĐỪNG BẮT THEO TREND, túi thì lên taobao mẫu trùng nhau nhiều lắm,adua theo là đổ mồ hôi với chúng nó.
1 ngày mùa hè nắng nóng, tôi đọc bài báo về 1 loại sinh tố (trong đó có 1 thành phần mà đi tìm khắp siêu thị k có, chợ k có, ở đâu cũng chẳng bán cái lá đó) vì nó là 1 dạng herb của tụi châu Âu, châu Mỹ. Lên google tra mãi, tra những từ khóa dài mới ra 1 topic của 1 mẹ trên webtretho, có 1 mẹ đăng tìm, cả trăm mẹ bu vào hỏi, tìm tới trang thứ mười mấy cũng có 1 mẹ NGỎ Ý TẶNG,lúc sau tôi gọi thì mẹ ý bảo do người mua nhiều quá nên mẹ ấy chuyển qua kinh doanh rồi : 30k/cây. Trời sấm chớp mà tôi cũng ráng chạy qua q.8 rủ đứa bạn đi chung qua gần đài truyền hình trên NTMK mua cho được 2 cây đó kẻo người ta mua mất. thế là 2 đứa dầm mưa về và tôi bệnh 1 tuần :v . Nhưng tôi trồng thì chết mẹ cả 2 cây :v
Ý tưởng là từ đây, Google chưa ai SEO sp này, nhu cầu của các mẹ thích làm bánh +pha chế thì nhiều, vào Google keyword tool thấy lượng search tăng theo từng ngày, ngày đó là 480 người search/tháng ( chắc nhiều bác chê ít sẽ k làm :v ) . Nhưng tôi làm, tôi SEO TỪ KHÓA DÀI TRƯỚC ( 1 ngày 4-6 người gọi mua tạo tinh thần luôn ấy), sau đó tôi hay ghé nhà mẹ kia để mua 1 lần vài cây về bán, lần đầu tiên là trong túi còn 80k ( cô ấy thương tình bán cho 3 cây-bớt 10k) có cây tôi bán mà k lời thêm đồng nào luôn,bởi cái cây xấu lắm, tôi chẳng biết chăm lại cho tốt, bán 30k/cây gồm mấy cọng lèo tèo là thiên hạ muốn dọng vô mặt lắm rồi. :v
Sau đó là từ khóa ngắn lên top, công việc làm ăn thuận lợi ( tôi đã tự nhân giống được nên k đi lấy hàng nữa). Tôi lập 1 cái fanpage để chăm sóc khách hàng . 1 ngày tôi kiếm được 500k ấy, trừ vốn ra chắc còn 400k ( vốn là tiền chậu,phân.đất…..), khoảng thời gian này tôi vừa ra trường và vẫn thích đi vòng vèo SG học thêm bằng cấp ở mấy cái học viện về Digital Marketing. Xong tôi đi làm, 1 ngày của tôi là sáng 6h ngủ dậy đóng hàng cho khách tỉnh, gói cây cực lắm, không dễ như cái áo/đôi giày. Tụi Vịt –teo mà vận chuyển thì các bác biết nó bạo lực cỡ nào rồi, thế mà cây rau của tôi từ SG-HN khách gởi hình feedback k rơi 1 cái lá. Tiếp theo,8h đi làm,9h tới c.ty vừa làm việc vừa lén nghe dt của khách, chiều tan sở chạy từ NTMK qua 3/2 dạy kèm anh văn giao tiếp (lúc đó tôi có SEO lĩnh vực này nên mọi người tìm đến tôi,bây h vẫn còn gọi ấy) , 10h tối mò mặt tới nhà, tắm rửa ăn cơm, rửa chén, lau nhà đến 11h đêm, vào fanpage chăm sóc khách hàng và chốt đơn đến 1h sáng, xong lên sân thượng trồng cây tưới cây đến hơn >2h mới ngủ. Ngày nào của tôi cũng như thế, từ 1 đứa trắng trẻo tròn trỉnh mặt lúc nào cũng tròn như bánh bao mà sau 3 tháng gặp lại tụi bạn ở quê tưởng tôi bị vong theo :v Tôi lúc đó là kiểu lùn +ốm+đen thui nhưng không hôi.
Đơn hàng càng ngày càng nhiều, tôi tiếc k ai đi giao cho khách được. Thế là Noel 2014 tôi bỏ việc ở c.ty, duy trì việc đi dạy thêm 3 tháng nữa. Sáng nào cũng 8h sáng tôi từ q.7 ra tuốt bến xe miền Đông chở hàng ( tôi lấy thêm hàng để phong phú hơn), người thì 3m bẻ đôi mà mấy thùng hàng thì to đùng, tôi cân được hết. Đến nỗi đi đường ai cũng nhìn tôi cả. Sau đó 1 mình tôi ship hàng khắp SG. Vốn thói công túa đi đâu bạn trai tôi cũng đưa rước,SG tôi chẳng biết đi 1 con đường nào cả,hôm nào thích đi mua đồ của mấy shop online, bạn trai bận việc k chở đi được là tôi vừa tự đi vừa khóc kiểu mít ướt. Nhưng vì mấy chục nghìn tiền lời tôi dò Google map và lội khắp SG, lội từ 9h sáng đến chiều tối mới về. Sau vài tháng ship hàng ai cũng bảo tôi chạy xe nhìn tướng như ăn cướp. Nhiều khi đang cơm trưa má tôi giữ lại ăn tôi vẫn bỏ đi giao cho kịp, má và anh hai lắc đầu ngao ngán. 1 mình tôi chạy xe chở cái thùng cây lềnh bềnh phía sau, mà mấy loại thảo mộc nó thơm lắm, nhiều người bu theo tôi, tôi rẽ đường nào người ta rẽ theo đường đó, lựa chỗ đông người tôi thắng gấp quay lui mở kính ra lườm họ, ai ngờ họ chạy lại bu vào thùng cây, xít xoa hỏi cây gì mà thơm thế, đòi mua hàng luôn cơ. Vậy là từ lần sau đi ship lúc nào tôi cũng mang dư cây để bán cho khách dọc đường, mà lúc chạy xe cứ 5p lại tấp vào lề 1 lần nghe đt của khách, oái ăm ghê . Gia đình tôi nhìn tôi cực khổ mà bất mãn. Do sân thượng trồng nhiều cây quá nên tôi chuyển xuống sân trước nhà ngồi banh càng trồng cây xới đất, hàng xóm đi ngang cũng lắc đầu. Họ bảo TÔI BỊ ĐIÊN, học hành đi làm k lo, lo làm mấy cái chuyện ruồi bu. Ai nhìn tôi cực khổ cũng vừa trách vừa thương, riêng tôi tối nào ngồi đếm tiền cũng thấy vui, tháng nào cũng dư được 15-20tr :v .
Sau 1 thời gian lợi nhuận tăng nhiều,tôi thuê được shipper, được cả nv sale do việc làm k suể, tôi đã chứng minh được cho cả nhà thấy là tôi có thể theo con đường này. Cả nhà ủng hộ,mẹ sẵn sàng giúp tôi, có mấy hôm tôi thức khuya, hôm sau há mỏ ngủ tới trưa để cây gần chết héo, anh hai tưới giùm tôi, k ai tỏ vẻ khó chịu nữa. Hàng xóm nhìn vào thì“con này nó hên và có thời ghê”.
CÒN NỮA, sau gần 2 năm, 80% dòng sp tôi bán chính tôi làm cho hot lên, tôi làm cho chúng xuất hiện ở SG, kích thích thị giác khách hàng, nhu cầu tăng, sau đó chúng mới xuất hiện ở các cửa hàng cây cảnh và online khác.
Mưa dai làm tôi viết dai như mưa vậy, tôi tóm tắt lại mấy ý tôi muốn nói thế này :
1. Với sản phẩm : Thấy nó potential thì hãy tạo ra trend, đừng đâm đầu vào những thứ được bán đầy đường nữa. Muốn tạo ra trend thì đọc báo nhiều, lướt newsfeed nhiều :v
2. Khởi nghiệp mà không có vốn thì hãy bắt đầu = SEO trước, làm 1 cái landing page và SEO từ khóa dài cho nhanh rồi lên từ từ. Giai đoạn này chỉ cần bạn siêng năng ! Muốn theo hẳn 1 ngành gì đó thì hãy bắt đầu vs 1 sản phẩm trong ngành, vd : Bạn muốn bán nguyên liệu làm bánh, bước đầu hãy SEO cho từ khóa “vanila” hoặc “khuôn làm bánh”, sau đó tự bạn biết mở rộng thôi.
3. Làm trái ngành thì sao ? Anh em trong iSocial hồi xưa có người chuyên ngành ĂN Mày mà bây h đổi qua ngành ĐẠI GIA hết rồi kìa. Học ĐH danh tiếng xong đi bán rau, bán cỏ,bán khoai lang ai cũng cười tôi, rồi bây giờ thu nhập của tôi gấp mấy lần họ ?
4. Hãy thử và đừng ngừng ngại trước bất cứ lời nói mê tín xàm xí nào. Tôi mạng Kim ấy, nhiều người nói tôi k hợp với cây cối thì sao mà bán cây được, thôi bỏ đi,phí thời gian. Xin thưa với các bạn bản thân tôi đến bây h trồng k được cái cây nào ra hồn hết, nhưng tôi BÁN chúng thì rất HÙNG HỒN.
5. Kinh doanh là phải MẶT DÀY, kệ thiên hạ nói gì, chúng nó chỉ có chà đạp làm nhục tinh thần của mình thôi chứ k cho mình được hột cơm nào đâu, nhớ nhé !
6. Đi lên từ Google cho nó vững, FB tăng doanh thu nhất thời thôi,hiện tại tôi kiếm tiền nhiêu hơn nhờ fb,nó là cái đà để tôi vụt lên, có té thì cũng còn thằng Google đỡ. Kinh nghệm mấy ngày biến động bị chặn cho tôi thấy : ĐỪNG có ngu mà SEO cho FB. Cái này tôi có mắc 1 lỗi. Tôi có 2 trang fb chứa từ khóa lên top, h search google vẫn thấy nằm top đó mà có mở ra xem được đâu :v cũng may còn cái blogspot nằm dưới.
7. Hãy biến cái fanpage của bạn có chức năng như 1 profile. Vừa bán hàng, vừa để khách hàng vào giải trí. Trên fanpage, tôi xưng tên với mọi người, tôi không tự nhận mình là “ad” hay “ass” gì hết. Có những post tôi post chơi chơi, , mà reach tới 50-60% ấy. Fanpage của tôi hiện tại là 148k like ! Các bạn hãy siêng CHƠI CHƠI với khách hàng !!
8. Sống có hiếu đi, sống lương thiện và tốt đi,biết nghĩ cho người khác đi rồi ông trời không phụ bạc mình,tiền tài từ đó mà đến; làm ăn mà cứ mê tín, thờ này thờ nọ, vòng phong thủy này nọ chi không biết. Ngày xưa tôi đi du học thì chắc giờ còn gọi về xin tiền mẹ đóng học phí chứ chẳng phụ giúp cho gd được gì. Câu này dành cho mấy thím mê tín dị đoan thái quá !
9. Các bạn hãy đọc lại những gì tôi CAP LOCK ở câu chuyện trên!
10. Các bạn đừng nghĩ tôi khoe mẽ gì hết, vì thánh nghìn đơn tôm hùm trong hội có mà đầy, kinh doanh khoai rau như tôi khổ cực lắm, chỉ là 1 con tép. Bài này tôi dành cho các bạn mới tập tành kinh doanh mà k có vốn, đừng vội đổ tiền vào FB,phí lắm, nền tảng vẫn là Google.